به عقیده برخی دانشمندان، روبات پاسخی مناسب برای معضلات جوامع کهنسال مانند ژاپن یا سایر کشورهایی است که جوانانش روزی یک جمعیت سالمند فزاینده را پدید خواهند آورد. در جلسات روبات درمانی در بیمارستان های ژاپن و خانه های سالمندان، بیماران سالمند مبتلا به روان پریشی شدید با دیدن یک روبات به شکل سگ که لباس لطیفی به تن دارد و در بیمارستان به این سو و آن سو می رود، خرسند می شوند. برخی از آنها دست می زنند و بعضی دیگر زور زورکی لبخند می زنند. معدودی از آنها نیز به درخواست پرستاران با احتیاط به روبات نزدیک می شوند و آن را لمس می کنند. یک زن بیمار با صدای بلند می گوید: چه با نمک! حامیان روبات درمانی این آدم های آهنین را نه تنها یاور بیماران در انجام امور ساده و یادآوری زمان خوردن دارو، بلکه همنشین آنها می دانند، هر چند این ماشین ها فقط قادرند گفت وگوی واقعی را تقلید کنند. البته نتایج به دست آمده ایده آل است: صرفه جویی فراوان در هزینه های پزشکی، کاهش فشار به خانواده ها و پیشخدمتان و حفظ سلامت سالمندان و بیماران. «راسل بادف»، مدیر مرکز فناوری های خدمات سالمندی در واشنگتن می گوید: جامعه جهانی واقعاً به این فناوری نیاز دارد. اگر به ۳۰ سال آینده نگاه کنید، خواهید دید که یک بحران جهانی فرا روی ماست: شمار سالمندان بیشتر از حد توانایی ما خواهد بود. ● وابستگی عاطفی ژاپن پیشتاز پژوهش در زمینه روبات های «همنشین» است، ولی خدمات نوپایی که روبات ها ارائه می دهند، اغلب پاسخگوی نیازهای واقعی نیست. کارشناسان می گویند علت آن تا حدودی این است که سازندگان این ماشین ها کاملاً درک نمی کنند که چه نوع روبات هایی برای سالمندان و بیماران جذابیت دارند. همچنین در حالی که حامیان روبات درمانی می گویند آن تفاوتی با حیوان درمانی ندارد (حیوانات دست آموز همنشین سالمندان می شوند)، فکر وابستگی عاطفی کودکان و سالخوردگان به آدمک های آهنی بسیاری از مردم را برآشفته می کند. کیمیا اوسوی، استاد مراقبت از سالمندان در کالج پرستاری اوزاکا، می گوید: همیشه نقشی است که باید انسان ها ایفا کنند لازم است که فردی مستقیماً با بیمار تعامل داشته باشد و با او حرف بزند. صرف پخش کردن موسیقی یا روشن کردن تلویزیون به کمبودهای سالخوردگان پاسخ نمی دهد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، ما در طلیعه عصر روباتیکس قرار داریم. پیشرفت های عرصه میکروالکترونیک سبب شده که قدرت رایانه ای بزرگتری در فضاهای کوچک فشرده شود و ماشین آلاتی پدید آید که حتی همین چند سال پیش، ساخت شان غیر ممکن یا غیر اقتصادی بود. در چند سال گذشته، شرکت های ژاپنی نظیر هوندا موتور، تویوتا موتور و سونی روبات های خیره کننده ای تولید کرده اند. اما آنها از این ماشین های متفکر متحرک بیشتر برای تقویت وجهه خویش یا انجام کارهای نمایشی مانند نواختن ترومپت استفاده می کنند تا پیشخدمت. روبات های خانگی موجود عموما چیزی فراتر از وسایل سرگرمی نیستند. اما دانشمندانی که مصمم به استفاده از روبات های «یاور» در بیمارستان ها و خانه های سالمندان هستند، به این نقیصه اهمیت نمی دهند. تاکانوری شیبیتا، خالق «پارو» PAro، روباتی پشمالو که شبیه یک بچه سیل است و خاص درمان سالمندان طراحی شده، می گوید: تاکنون چنین به نظر می رسد که اکثر شرکت ها می خواهند فناوری خود را به رخ همدیگر بکشند. وی ۹ میلیون دلار صرف تولید «پارو» کرد که چشمک می زند و دستانش را حرکت می دهد ولی ثابت است. او قصد دارد امسال یک مدل تجاری آن را به قیمت ۲۸۰۰ دلار روانه بازار سازد. این روبات در جلسات آزمایشی روبات درمانی نه تنها در ژاپن بلکه در آمریکا، ایتالیا و سوئد با استقبال شایان توجه مواجه شده است. ● به آغوش کشیدن روبات «توشییو تامور»، استاد مؤسسه ملی علوم عمر دراز، نیز برای تسکین بیماران سالمند با روبات های شبیه حیوانات تجربه کرده است. او از روبات چهارپای «آیبو» متعلق به سونی که بیشتر شبیه یک سگ بانمک است، استفاده می کند. اگر چه «آیبو» فاقد برنامه ریزی پیشرفته است، مردم به حرکات ساده این روبات خوب پاسخ می دهند. بیماران روان پریش در بیمارستان «اوهبو» در مرکز ژاپن از ضعف قابل ملاحظه حافظه رنج می کشند. آنها نمی توانند نام خود، صورت اعضای خانواده، امور روزمره مانند تفاوت بین غذا و خاک را بیاد بیاورند و برخی شب ها خوابگردی می کنند. تامورا که متوجه شده بود بیماران اجسام پشمالو و بغل کردنی را ترجیح می دهند، به تن «آِیبو» فلزی لباس لطیف پوشاند. او مایل است ویژگی های بیشتری مانند توانایی اندازه گیری فشار خون یا دمای بدن بیمار را به این روبات بیافزاید. تامورا و همکارانش اخیرا نتیجه تحقیقی را منتشر کردند که نشان می داد فعالیت برخی بیماران مانند حرف زدن، تماشا و لمس کردن با شرکت در جلسات روبات درمانی افزایش یافته است. تامورا در مصاحبه اخیری در آزمایشگاهش پس از نشان دادن فیلم جلسات روبات درمانی گفت: بازی با روبات از ناهنجاری رفتاری می کاهد و سالمندان به آرامش خاطر می رسند. وی همچنین دریافت که دادن یک حیوان اسباب بازی مانند سگ به بیماران همین تاثیر را پدید می آورد، ولی نمی توان آن را برنامه ریزی کرد که مثلا به یک بیمار مبتلا به آلزایمر کمک کند تا نام فرزندانش را بیاد بیاورد. البته حیوانات واقعی نیز این توانایی را ندارند. تامورا و سایر حامیان روبات درمانی می گویند که استفاده از آدمک آهنی معقول تر است، چون بهداشتی ترند، گاز نمی گیرند یا حساسیت ایجاد نمی کنند و غیر از برق، به غذای دیگری نیاز ندارند. اما باید دید که روبات ها چگونه انسان ها را تغییر خواهند داد. آیا روبات ها در صورت انجام امور روزمره مردم را تنبل بار خواهند آورد؟ آیا آنها ما را قصی القلب تر یا نرم خوتر خواهند کرد؟ جان جوردن، کارشناس شرکت مشاوره «کاپ جمینی» که درباره نحوه شکل بخشیدن فناوری به توقعات انسان تحقیق کرده، معتقد است که روبات ها همان احساسات قوی را در انسان برخواهند انگیخت که بازی های ویدئویی فیلم ها و اتومبیل های زیبا بر می انگیزند. وی می گوید که دامنه رفتار مناسب با روبات ها باید تعریف شود. او می افزاید : انسان ها توانایی خیلی خوبی در انتقال احساسات و عواطف به چیزهای غیر از آدمیزاد دارند و همین مساله پرسش های اخلاقی زیادی بر خواهد انگیخت. مرکز توسعه و تبادل دانش فناوری اطلاعات

نظرات شما عزیزان: