همانطور که در نوشته قبل اشاره شد مهندسی مکاترونیک تلفیقی از سه رشته مهندسی مکانیک، الکترونیک و کامپیوتر است تا با نگاهی یکپارچه به سیستم های متشکل از اجزاء مکانیکی، الکترونیکی و نرم افزاری بتوان راحت، ساده و کم هزینه تر به سیستمهای مورد نظر دست یافت. در این رهگذر ناچاریم به بررسی بعضی از زمینه های تخصص و توانایی این رشته نوین بپردازیم، که در اینجا سعی بر آن است تا یکی از مهم ترین این زمینه ها یعنی گرایش مربوط به روباتیک و ارتباط آن با پیشرفت و توسعه کشور و رسیدن به آرمانهای مصوب در چشم انداز بیست ساله کشور مورد کندوکاو قرار گیرد. امروزه کمتر کارخانه ای را می توان یافت که در آن از روبات استفاده نشود. بازوهای مکانیکی که بدون استراحت، قطعات و محصولات را از نقطه ای به نقطه دیگری جابجا می کنند، روباتهای جوشکاری، روباتهای تراشکار و ... همه نمونه هایی از کاربرد روباتها در کارخانجات هستند. صنایع برای افزایش سرعت، کیفیت، دقت و کم کردن هزینه به سمت مکانیزه کردن تمامی قسمت های کارخانه پیش می روند و همین طور در بعضی از قسمت ها که برای انسان خطرناک بوده و در گذشته خسارات جانی و مالی فراوانی بجای گذاشته به ناچار از روباتها استفاده می شود. با نگاهی به کشور های توسعه یافته یا در حال توسعه و همچنین با مطالعه برنامه ریزی های کلانشان در خواهیم یافت که استفاده از روباتها در صنایع آنها هر روز گسترده تر شده،اما در کشور ایران نوپا و با سرعتی غیر قابل قبول و سرمایه گذاری نامناسب در حال پیشرفت است چرا که تقریباً تمامی روباتهای مورد نیاز بخصوص در صنایع خودرو سازی وارداتی و شرکت های فعال در این زمینه فقط وارد کننده و تعمیر کننده می باشند، که این خود نشان دهنده عدم برنامه ریزی صحیح و مدون در طول سالیان گذشته می باشد. هرچند که در سالیان اخیر برنامه ریزی های از جمله برگزاری مسابقات روباتیک بمنظور علاقمند کردن دانشجویان به فعالیت در زمینه روباتیک صورت گرفته، و از این رهگذر در مسابقات جهانی افتخاراتی نصیب کشورمان گشته و نوآوری هایی را هم بهمراه داشته که از آن جمله می توان به کسب سه مدال طلا توسط تیم های دانشجویی شرکت کننده در مسابقات ۲۰۰۸ در کشور چین اشاره کرد و همچنین ساخت روبات پرنده که پیش از این فقط چند کشور از جمله ژاپن و آمریکا تکنولوژی ساخت آن را داشتند می توان اشاره کرد. اما با این حال چون چنین تلاشهایی از سوی مسئولان و صاحبان صنایع جدی گرفته نمی شود و حمایت های لازم صورت نمی گیرد، پیشرفت های صورت گرفته در این زمینه بیشتر تقلیدی و استفاده از ماژولهای آماده موجود در بازار می باشد. آنچه که مسئولان کشور جهت نیل به اهداف سند چشم انداز باید در نظر داشته باشند اینست که در دنیای امروز که رقابتی بسیار تنگاتنگ در همه زمینه هاوجود دارد و همه در پی کاهش هزینه، افزایش سرعت تولید و کیفیت هستند راهی جز سرمایه گذاری و برنامه ریزی دقیق در این زمینه وجود ندارد. در این راستا اقداماتی که باید توسط مدیران مد نظر قرار گرفته و برای رسیدن به آنها تلاشهایی صورت گیرد به اختصار به چند مورد از آنها در ذیل اشاره شده است: الف) راه اندازی و گسترش رشته مهندسی مکاترونیک در دانشگاههای کشور جهت تربیت نیروی متخصص و کارآمد. ب) دادن بورس خارج از کشور در مقطع دکتری به دانشجویان نخبه فعال در این زمینه جهت آشنایی و استفاده از تازه های علم در این زمینه. ج)ارتباط بیش از پیش و کاملاً دو طرفه صنایع در گیر با روباتیک و دانشگاهها بهمراه سرمایه گذاری صنایع در این زمینه. د) برگزاری مسابقات جهانی روباتیک در کشور و حمایت کافی از دانشجویان و تیم های فعال در این زمینه. امید است که مسئولان و برنامه ریزان کشور با درایت و اشراف کامل خود به این نیاز ملی جهت رسیدن به اهداف سند چشم انداز بیست ساله، در این زمینه اهتمام لازم را بکار برده تا ان شاالله همه با هم بتوانیم ایرانی آباد در شان ایران و ایرانی داشته باشیم. سید حمید زارع دانشجوی کارشناسی ارشد مکاترونیک، دانشگاه بین المللی صنعتی شریف سایت تابناک ( www.tabnak.ir )

نظرات شما عزیزان: